( مسئله 1517) بعد از مرگ انسان، مى توان براى نماز و عبادتهاى ديگر او كه در زمان حيات به جا نياورده، ديگرى را اجير كرد، يعنى به كسى مزد دهند كه آنها را به جا آورد، و اگر كسى بدون مزد هم آنها را انجام دهد، صحيح است.

( مسئله 1518) انسان مى تواند براى بعضى از كارهاى مستحبّى، مثل زيارت قبر پيامبر و امامان (عليهم السلام) ، از طرف زندگان اجير شود، و نيز مى تواند كار مستحبّى را انجام دهد و ثواب آن را براى مردگان يا زندگان هديه نمايد.

( مسئله 1519) كسى كه براى نماز قضاى ميّت اجير شده، بايد يا مجتهد باشد يا مسائل نماز را كه احتمال ابتلا به آن داده مى شود، از روى تقليدِ صحيح بداند.

( مسئله 1520) اجير بايد موقع نيّت، ميّت را معيّن نمايد و لازم نيست اسم او را بداند. پس اگر نيّت كند از طرف كسى نماز مى خوانم كه براى او اجير شده ام، كافى است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1500) «نماز عيد فطر و قربان» در زمان حضور امام (عليه السلام) واجب است و بايد به جماعت خوانده شود و در زمان ما كه امام (عليه السلام) غايب است، مستحب است و مى توان آن را به جماعت خواند; بلكه به جماعت خواندن، احوط است.

( مسئله 1501) وقت نماز عيد فطر و قربان از اول آفتاب روز عيد است تا ظهر.

( مسئله 1502) مستحبّ است نماز عيد قربان را بعد از بلند شدن آفتاب بخوانند و در عيد فطر مستحبّ است، بعد از بلند شدن آفتاب افطار كنند و زكات فطره را هم بدهند، بعد نماز عيد را بخوانند.

( مسئله 1503) نماز عيد فطر و قربان، دو ركعت است كه در ركعت اول، بعد از خواندن حمد و سوره، نمازگزار بايد پنج تكبير بگويد، و بعد از هر تكبير، يك قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تكبير ديگرى بگويد و به ركوع رود و دو سجده به جا آورد و برخيزد، و در ركعت دوم، چهار تكبير بگويد و بعد از هر تكبير، قنوت بخواند و تكبير پنجم را بگويد و به ركوع رود و بعد از ركوع، دو سجده به جا آورد و تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1491) نماز آيات، دو ركعت است و در هر ركعت، پنج ركوع دارد و دستور آن چنين است كه انسان بعد از نيّت، تكبير بگويد و يك حمد و يك سوره تمام بخواند و به ركوع رود و سر از ركوع بردارد، دوباره يك حمد و يك سوره بخواند، باز به ركوع رود، تا پنج مرتبه، و بعد از بلند شدن از ركوع پنجم، دو سجده نمايد و برخيزد و ركعت دوم را هم مثل ركعت اول به جا آورد و تشهّد بخواند و سلام دهد.

( مسئله 1492) در نماز آيات انسان مى تواند بعد از نيّت و تكبير و خواندن حمد، آيه هاى يك سوره را پنج قسمت نمايد و يك آيه يا بيشتر از آن را بخواند و به ركوع رود و سر بردارد و بدون اينكه حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به ركوع رود و همين طور تا پيش از ركوع پنجم، سوره را تمام نمايد، مثلا به قصد سوره توحيد، «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» را كه يك آيه از سوره است، بخواند و به ركوع برود، سر بردارد و بگويد: «قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ» و به ركوع برود و سپس سر بردارد و بگويد: «اَللهُ الصَّمَدُ» و سپس ركوع را تكرار نمايد و بعد از سر برداشتن بگويد: «لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ» و به ركوع برود و بعد از سر برداشتن بگويد: «وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ» و به ركوع برود و سجده را به جا آورد و بعد، ركعت دوم را مثل ركعت اول به جا آورد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1475) نماز آيات كه دستور آن بعداً گفته مى شود، به واسطه چهار چيز واجب مى شود:

1. گرفتن خورشيد;

2. گرفتن ماه، اگرچه مقدار كمى از آنها گرفته شود و كسى هم از آن نترسد;

3. زلزله، اگرچه كسى هم نترسد;

4. رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اينها، در صورتى كه بيشتر مردم بترسند و نيز بنا بر احتياط واجب، بايد براى حوادث وحشتناك زمينى مانند شكافتن و فرورفتن زمين در صورتى كه بيشتر مردم بترسند نماز آيات بخوانند.

(مسئله 1476) اگر از چيزهايى كه نماز آيات براى آنها واجب است، بيشتر از يكى اتّفاق بيفتد، انسان بايد براى هريك از آنها يك نماز آيات بخواند. مثلا اگر خورشيد بگيرد و زلزله هم رخ بدهد، بايد دو نماز آيات بخواند.

(مسئله 1477) كسى كه چند نماز آيات بر او واجب است، اگر همه آنها براى يك چيز بر او واجب شده باشد، مثلا سه مرتبه خورشيد گرفته و نماز آنها را نخوانده است، موقعى كه قضاى آنها را مى خواند، لازم نيست معيّن كند كه براى كدام دفعه آنها باشد، و همچنين است اگر چند نماز براى رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اينها بر او واجب شده باشد; ولى اگر براى گرفتن خورشيد و ماه و زلزله، يا براى دوتاى اينها نمازهايى بر او واجب شده باشد، بنا بر احتياط واجب، بايد موقع نيّت، معيّن كند، نماز آياتى را كه مى خواند براى كدام يك آنهاست.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1464) در زمان غيب ولى عصر(عج)، نماز جمعه واجب تخييرى است (يعنى مكلّف، مخيّر است بين خواندن نماز ظهر و يا جمعه).

( مسئله 1465) كسى كه نماز جمعه را به جا آورده، واجب نيست نماز ظهر را هم بخواند، ولى احتياط مستحب آن است كه آن را نيز به جا آورد.

( مسئله 1466) نماز جمعه بايد به جماعت برگزار شود و نمى توان آن را به طور فرادا به جا آورد.

( مسئله 1467) همه شرايطى كه در نماز جماعت معتبر است، در نماز جمعه نيز لازم است; مانند نبودن حايل، بالاتر نبودن جاى امام، فاصله بيش از حد نداشتن و غير اينها.

( مسئله 1468) كمترين فاصله لازم بين دو نماز جمعه، يك فرسخ است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1461) اگر در صفهاى جماعت جا باشد، مكروه است انسان تنها بايستد.

( مسئله 1462) مكروه است مأموم ذكرهاى نماز را طورى بگويد كه امام بشنود.

(مسئله 1463) مسافرى كه نماز «ظهر» و «عصر» و «عشا» را دو ركعت مى خواند، مكروه است در اين نمازها به كسى كه مسافر نيست اقتدا كند، و كسى كه مسافر نيست، مكروه است در اين نمازها به مسافر اقتدا نمايد.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

( مسئله 1453) اگر مأمومْ يك مرد باشد، مستحبّ است طرف راستِ امام بايستد و اگر يك زن باشد، مستحبّ است در طرف راستِ امام طورى بايستد كه جاى سجده اش مساوى زانو يا قدم امام باشد، و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند، مستحبّ است مرد طرف راستِ امام و باقى پشت سر امام بايستند، و اگر چند مرد يا چند زن باشند، مستحبّ است پشت سر امام بايستند و اگر چند مرد و چند زن باشند، مستحبّ است مردها پشت سر امام و زنها پشت سر مردها بايستند.

( مسئله 1454) اگر امام و مأموم هر دو زن باشند، احتياط آن است كه امام كمى جلوتر بايستد.

( مسئله 1455) مستحبّ است امام در وسط صف بايستد و اهل علم و كمال وتقوا در صف اول بايستند.

( مسئله 1456) مستحبّ است صفهاى جماعت منظم باشد و بين كسانى كه در يك صف ايستاده اند فاصله نباشد و شانه آنان در رديف يكديگر باشد.

( مسئله 1457) مستحبّ است بعد از گفتن «قَدْقَامَتِ الصَّلاَةُ» مأمومين برخيزند.

( مسئله 1458) مستحبّ است امام جماعت حال مأمومى را كه از ديگران ضعيف تر است رعايت كند و عجله نكند تا افراد ضعيف به او برسند و نيز مستحبّ است قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد، مگر بداند همه كسانى كه به او اقتدا كرده اند، مايل اند.

( مسئله 1459) مستحبّ است امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهايى كه بلند مى خواند صداى خود را به قدرى بلند كند كه ديگران بشنوند، ولى بايد بيش از اندازه صدا را بلند نكند.

( مسئله 1460) اگر امام در ركوع بفهمد كسى تازه رسيده و مى خواهد اقتدا كند، مستحبّ است ركوع را دو برابر هميشه طول بدهد و بعد برخيزد، اگرچه بفهمد فرد ديگرى هم براى اقتدا وارد شده است.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

( مسئله 1433) موقعى كه مأموم نيّت مى كند، بايد امام را معيّن نمايد، ولى دانستن اسم او لازم نيست; مثلا اگر نيّت كند كه: «اقتدا مى كنم به امام حاضر»، نمازش صحيح است.

( مسئله 1434) مأموم بايد غير از حمد و سوره، همه چيز نماز را خودش بخواند; ولى اگر ركعت اول يا دوم او، ركعت سوم يا چهارم امام باشد، بايد حمد و سوره را بخواند.

( مسئله 1435) اگر مأموم در ركعت اول و دوم نماز «صبح» و «مغرب» و «عشا» صداى حمد و سوره امام را بشنود ـ اگرچه كلمات را تشخيص ندهد ـ بايد حمد و سوره را نخواند و اگر صداى امام را نشنود، مستحبّ است حمد و سوره را بخواند ولى بايد آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند، اشكال ندارد.

( مسئله 1436) اگر مأموم بعضى از كلمات حمد و سوره امام را بشنود، احتياط واجب آن است كه حمد و سوره را نخواند.

( مسئله 1437) اگر مأموم سهواً حمد و سوره را بخواند، يا تصوّر كند صدايى را كه مى شنود صداى امام نيست و حمد و سوره را بخواند و بعد بفهمد صداى امام بوده، نمازش صحيح است.

( مسئله 1438) اگر شك كند كه صداى امام را مى شنود يا نه، يا صدايى بشنود و نداند صداى امام است يا شخص ديگر، مى تواند حمد و سوره را بخواند.

( مسئله 1439) مأموم نبايد در ركعت اول و دوم نماز ظهر و عصر، حمد و سوره بخواند و مستحبّ است به جاى آن ذكر بگويد.

( مسئله 1440) مأموم نبايد تكبيرة الاحرام را پيش از امام بگويد، بلكه احتياط واجب آن است كه تا تكبير امام تمام نشده، تكبير نگويد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1426) امام جماعت بايد عاقل و شيعه دوازده امامى و عادل و حلال زاده و بنا بر احتياط مستحب بالغ باشد، و نماز را به طور صحيح بخواند; همچنين بنا بر احتياط مستحب، اگر مأمومْ مرد است، امام او هم مرد باشد، ولى اقتدا به بچه غير مميّز صحيح نيست.

( مسئله 1427) كسى كه امام جماعتى را عادل مى دانسته، اگر شك كند كه به عدالت خود باقى است يا نه، مى تواند به او اقتدا نمايد.

( مسئله 1428) كسى كه ايستاده نماز مى خواند، نمى تواند به كسى كه نشسته يا خوابيده نماز مى خواند، اقتدا كند; و كسى كه نشسته نماز مى خواند، بنا بر احتياط واجب نمى تواند به كسى كه خوابيده نماز مى خواند، اقتدا نمايد.

( مسئله 1429) كسى كه نشسته نماز مى خواند، مى تواند به كسى كه نشسته نماز مى خواند، اقتدا كند; و همچنين كسى كه خوابيده است، مى تواند به كسى كه نشسته نماز مى خواند، اقتدا كند.

( مسئله 1430) اگر امام جماعت به واسطه عذرى با تيمّم يا با وضوى جبيره اى نماز بخواند و يا به واسطه عذرى با لباس نجس نماز بخواند، مى توان به او اقتدا كرد.

( مسئله 1431) اگر امام جماعت، بيمارى اى دارد كه نمى تواند از بيرون آمدن بول و غائطش خوددارى كند، مى توان به او اقتدا كرد.

( مسئله 1432) صحّت اعضا و عدم نقص، شرط امام جماعت نيست، ليكن بايد امام جماعت بتواند ايستاده نماز بخواند.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

( مسئله 1372) مستحبّ است كه نمازهاى واجب، خصوصاً نمازهاى يوميه به جماعت خوانده شود و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً براى همسايه مسجد و كسى كه صداى اذان مسجد را مى شنود، نماز جماعت بيشتر سفارش شده است.

( مسئله 1373) در روايتى وارد شده است كه: «اگر يك نفر به امام جماعت اقتدا كند، هر ركعت از نماز آنان، ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا كنند، هر ركعتى ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بيشتر شوند، ثواب نمازشان بيشتر مى شود تا به ده نفر برسند و عده آنان كه از ده گذشت، اگر تمام آسمانها كاغذ، و درياها مركّب و درختها قلم، و جنّ و انس و ملائكه نويسنده شوند، نمى توانند ثواب يك ركعت آن را بنويسند».

( مسئله 1374) حاضر نشدن به نماز جماعت از روى بى اعتنايى، جايز نيست و سزاوار نيست كه انسان، بدون عذر، نماز جماعت را ترك كند.

( مسئله 1375) مستحب است انسان صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند، و نماز جماعت از نماز اول وقت كه فرادا يعنى تنها خوانده شود، بهتر است; همچنين نماز جماعتى را كه مختصر بخوانند، از نماز فرادا كه آن را طول بدهند، بهتر است.

( مسئله 1376) وقتى كه نماز جماعت بر پا مى شود، مستحبّ است كسى كه نمازش را فرادا خوانده دوباره با جماعت بخواند و اگر بعد بفهمد كه نماز اولش باطل بوده، نماز دوم او كافى است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1363) اگر پدر نماز و روزه خود را به جا نياورده باشد، چنانچه از روى نافرمانى ترك نكرده و مى توانسته قضا كند، بر پسر بزرگتر واجب است كه بعد از مرگش به جا آورد، يا براى او اجير بگيرد; و نيز روزه اى را كه در سفر نگرفته، اگرچه نمى توانسته قضا كند، احتياط واجب آن است كه پسر بزرگتر قضا نمايد، يا براى او اجير بگيرد.

( مسئله 1364) اگر پسر بزرگتر شك دارد كه پدرش نماز و روزه قضا داشته يا نه، چيزى بر او واجب نيست.

( مسئله 1365) اگر پسر بزرگتر بداند كه پدرش نماز قضا داشته و شك كند كه به جا آورده يا نه، بنا بر احتياط واجب بايد قضا نمايد.

( مسئله 1366) اگر معلوم نباشد كه پسر بزرگتر كدام است، قضاى نماز و روزه پدر بر هيچ كدام از پسرها واجب نيست; ولى احتياط مستحب آن است كه نماز و روزه او را بين خودشان قسمت كنند يا براى انجام آن، قرعه بزنند.

( مسئله 1367) اگر ميّت وصيّت كرده باشد كه براى نماز و روزه او اجير بگيرند، بعد از آنكه اجير، نماز و روزه او را به طور صحيح به جا آورد، بر پسر بزرگتر چيزى واجب نيست.

( مسئله 1368) اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدرش را بخواند، بايد به تكليف خود عمل كند، مثلاً نماز را ايستاده بخواند.

( مسئله 1369) كسى كه خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر هم بر او واجب شود، هر كدام را اول به جا آورد صحيح است.

( مسئله 1370) اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر، نابالغ يا ديوانه باشد وقتى كه بالغ شد يا عاقل گرديد، بايد نماز و روزه پدر را قضا نمايد; و چنانچه پيش از بالغ شدن يا عاقل شدن بميرد، بر پسر دوم چيزى واجب نيست.

( مسئله 1371) اگر پسر بزرگتر پيش از آنكه نماز و روزه پدرش را قضا كند بميرد، بر پسر دوم چيزى واجب نيست.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

( مسئله 1345) كسى كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده، بايد قضاى آن را به جا آورد، اگرچه در تمام وقت نماز، خواب مانده يا به واسطه مستى نماز نخوانده باشد; ولى نمازهاى يوميه اى را كه زنْ در حال حيض يا نفاس نخوانده، قضا ندارد.

( مسئله 1346) اگر كسى بعد از وقت نماز بفهمد نمازى كه خوانده باطل بوده، بايد قضاى آن را بخواند.

( مسئله 1347) كسى كه نماز قضا دارد، بايد در خواندن آن كوتاهى نكند، ولى واجب نيست كه فوراً آن را به جا آورد.

( مسئله 1348) كسى كه نماز قضا دارد، مى تواند نماز مستحبّى بخواند.

( مسئله 1349) اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضايى دارد يا نمازهايى را كه خوانده صحيح نبوده، مستحبّ است احتياطاً قضاى آن را به جا آورد.

( مسئله 1350) قضاى نمازهاى يوميه لازم نيست به ترتيب خوانده شود، مثلا كسى كه يك روز نماز عصر و روز بعد نماز ظهر را نخوانده، لازم نيست اول نماز عصر و بعد از آن نماز ظهر را قضا نمايد.

( مسئله 1351) اگر بخواهد قضاى چند نماز غير يوميه مانند نماز آيات را بخواند، يا مثلا بخواهد قضاى يك نماز يوميه و چند نماز غير يوميه را بخواند، لازم نيست آنها را به ترتيب به جا آورد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1332) مسافر مى تواند در «مسجدالحرام» و «مسجدالنبى (صلى الله عليه وآله) » و «مسجد كوفه» نمازش را تمام بخواند و همچنين است در مكّه و مدينه. ولى اگر بخواهد در جايى كه اول جزو اين مساجد نبوده و بعد به اين مساجد اضافه شده و يا در غير مسجدالحرام و مسجدالنبى (صلى الله عليه وآله) از جاهاى ديگر مكّه و مدينه نماز بخواند، احتياط مستحب آن است كه شكسته بخواند، اگرچه اقوى، صحّت تمام است ; همچنين مسافر مى تواند در حرم و رواق حضرت سيّدالشهدا (عليه السلام) بلكه در مسجد متصل به حرم نمازش را تمام بخواند.

( مسئله 1333) كسى كه مى داند مسافر است و بايد نمازش را شكسته بخواند، اگر در غير از چهار مكانى كه در مسئله قبل گفته شد عمداً تمام بخواند، نمازش باطل است; همچنين اگر فراموش كند كه نماز مسافر شكسته است و تمام بخواند و در وقتْ يادش بيايد، بايد نمازش را اعاده نمايد; و اگر در خارج از وقتْ يادش بيايد و يا در وقت، ليكن ضيق وقت مانع از ادا باشد، بنا بر احتياط مستحب بايد قضا نمايد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

«مسافر» بايد نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط، شكسته به جا آورد، يعنى دو ركعت بخواند:

شرط اول، آنكه سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد;

( مسئله 1250) كسى كه رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، اگرچه رفتن او كمتر از چهار فرسخ هم باشد، بايد نمازش را شكسته بخواند، چه همان روز و شب بخواهد برگردد يا غير آن روز و شب.

( مسئله 1251) اگر سفر او مختصرى از هشت فرسخ كمتر باشد، يا نداند كه سفرش هشت فرسخ شده است يا نه، نبايد نمازش را شكسته بخواند و چنانچه شك كند كه سفر او هشت فرسخ است يا نه، در صورتى كه تحقيق كردن برايش مشقّت دارد، بايد نمازش را تمام بخواند و اگر مشقّت ندارد، بنا بر احتياط واجب، بايد تحقيق كند كه اگر فرد مورد اطمينانى بگويد، يا بين مردم معروف باشد كه سفر او هشت فرسخ است، بايد نمازش را شكسته بخواند.

( مسئله 1252) كسى كه يقين دارد سفر او هشت فرسخ است، اگر نماز را شكسته بخواند و بعد بفهمد كه هشت فرسخ نبوده، بايد آن را چهار ركعتى به جا آورد و اگر وقت گذشته، قضا نمايد.

( مسئله 1253) كسى كه يقين دارد سفرش هشت فرسخ نيست يا شك دارد كه هست يا نه، چنانچه در بين راه بفهمد كه سفر او هشت فرسخ بوده، اگرچه كمى از راه باقى باشد، بايد نمازش را شكسته بخواند; و اگر بعد از تمام خواندن نماز، فهميد سفرش هشت فرسخ بوده، بنا بر احتياط مستحب، دوباره شكسته اعاده نمايد و اگر وقتِ نماز گذشته، شكسته قضا نمايد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1229) سجده و تشهّدى را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز، قضاى آن را به جا مى آورد، بايد تمام شرايط نماز، مانند پاك بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهاى ديگر را داشته باشد.

( مسئله 1230) اگر كسى سجده يا تشهّد را چند دفعه فراموش كند، مثلا يك سجده از ركعت اول و يك سجده از ركعت دوم را فراموش نمايد، بايد بعد از نماز، قضاى هر دو را با سجده هاى سهوى كه براى آنها لازم است، به جا آورد و لازم نيست معيّن كند كه قضاى كدام يك آنهاست.

( مسئله 1231) اگر نمازگزار يك سجده و تشهّد را فراموش كند، احتياط واجب آن است كه هر كدام را اول فراموش كرده، اول قضا نمايد، و اگر نداند كدام اول فراموش شده، بايد احتياطاً يك سجده و تشهّد و بعد يك سجده ديگر به جا آورد، يا يك تشهّد و يك سجده و بعد يك تشهّد ديگر به جا آورد، تا يقين كند سجده و تشهّد را به ترتيبى كه فراموش كرده، قضا نموده است.

( مسئله 1232) اگر انسان به خيال اينكه اول سجده را فراموش كرده، اول قضاى آن را به جا آورد و بعد از خواندن تشهّد يادش بيايد كه اول تشهّد را فراموش كرده، احتياط واجب آن است كه دوباره سجده را قضا نمايد، و نيز اگر به خيال اينكه اول تشهّد را فراموش كرده، اول قضاى آن را به جا آورد، و بعد از سجده يادش بيايد كه اول سجده را فراموش كرده، بنا بر احتياط واجب بايد دوباره تشهّد را بخواند.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 1228) دستور سجده سهو اين است كه نمازگزار، بعد از سلام نماز، فوراً نيّت سجده سهو كند و پيشانى را به چيزى كه سجده بر آن صحيح است، بگذارد و بگويد:

«بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَ صَلَّى اللهُ عَلَى مُحَمَّد وَ آلِهِ»، يا بگويد: «بِسمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّد و آلِ مُحَمَّد» ; ولى بهتر است بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَلسَّلامُ عَلَيكَ اَيُّهَا النَّبِىُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكاتُه» . بعد بايد بنشيند و دوباره به سجده رود و يكى از ذكرهايى را كه گفته شد، بگويد و بنشيند و بعد از خواندن تشهّد، سلام دهد، هر چند عدم شرطيّت ذكر مخصوص، مانند عدم شرطيّت شرايط سجده در سجده سهو اقوى است. آرى، آنچه در تحقّق و صدق سجده معتبر است، در سجده سهو نيز معتبر است.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

( مسئله 1214) براى چهار چيز بعد از سلام نماز، انسان بايد دو سجده سهو ـ به دستورى كه بعداً گفته مى شود ـ به جا آورد:

1. چنانچه فرد در بين نماز، سهواً حرف بزند;

2. چنانچه انسان در جايى كه نبايد نماز را سلام دهد (مثلاً در ركعت اول) سلام دهد;

3. در صورتى كه تشهّد را فراموش كند;

4. هرگاه در نماز چهار ركعتى، بعد از سجده دوم، شك كند كه چهار ركعت خوانده يا پنج ركعت; و در دو مورد هم احتياط مستحب آن است كه سجده سهو بنمايد:

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1193)كسى كه نماز احتياط بر او واجب است; بعد از سلام نماز بايد فوراً نيّت نماز احتياط كند و تكبير بگويد و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نمايد. پس اگر يك ركعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده، تشهّد بخواند و سلام دهد، و اگر دو ركعت نماز احتياط بر او واجب است، بعد از دو سجده، يك ركعت ديگر مثل ركعت اول به جا آورد و بعد از تشهّد، سلام دهد.

(مسئله 1194) نماز احتياط، سوره و قنوت ندارد و نبايد نيّت آن را به زبان آورد، چون بين نماز احتياط و نماز، نبايد چيزهايى كه نماز را باطل مى كند، انجام داد و ركعات احتياط، در حكم ركعات نماز است، و احتياط واجب آن است كه نمازگزار، سوره حمد را آهسته بخواند، ولى مستحب است «بسمِ اللّه الرَّحمن الرَّحيم» آن را بلند بگويد.

(مسئله 1195)اگر نمازگزار پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد، نمازى كه خوانده درست بوده، لازم نيست نماز احتياط را بخواند; و اگر در بين نماز احتياط بفهمد، لازم نيست آن را تمام نمايد.

(مسئله 1196)اگر نمازگزار پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد كه ركعتهاى نمازش كم بوده، چنانچه كارى كه نماز را باطل مى كند، انجام نداده باشد، بايد آنچه از نماز را نخوانده بخواند و براى سلام بيجا دو سجده سهو بنمايد; و اگر كارى كه نماز را باطل مى كند، انجام داده باشد ـ مثلا از قبله رو برگردانده ـ بايد نمازش را دوباره به جا آورد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1177)در نُه صورت اگر در شماره ركعتهاى نماز چهار ركعتى شك كند، بايد فكر نمايد، پس اگر يقين يا گمان به يك طرفِ شك پيدا كرد، همان طرف را بگيرد و نماز را تمام كند، وگرنه به دستورهايى كه گفته مى شود عمل نمايد و آن نُه صورت از اين قراراند:

1. در صورتى كه بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، شك كند دو ركعت خوانده يا سه ركعت، كه بايد بنا بگذارد سه ركعت خوانده و يك ركعت ديگر بخواند و نماز را تمام كند و بعد از نماز يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته به دستورى كه بعداً گفته مى شود به جا آورد;

2. شكّ بين دو و چهار بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، كه بايد بنا بگذارد چهار ركعت خوانده و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو ركعت نماز احتياط ايستاده بخواند;

3. شكّ بين دو و سه و چهار بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، كه بايد بنا را بر چهار بگذارد و بعد از نماز دو ركعت نماز احتياط ايستاده و بعد دو ركعت نشسته به جا آورد، ولى اگر بعد از سجده اول يا پيش از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، يكى از اين سه شك برايش پيش آيد، مى تواند نماز را رها كند و دوباره بخواند;

4. شكّ بين چهار و پنج بعد از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، كه بايد بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز دو سجده سهو به جا آورد، ولى اگر بعد از سجده اول، يا پيش از تمام شدن ذكر واجب سجده دوم، اين شك براى او پيش آيد، بنا بر احتياط استحبابى به دستورى كه گفته شد عمل كند، اگرچه نمازش باطل است و بايد دوباره بخواند;

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1145)شكهايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد، از اين قراراند:

1. شك در چيزى كه محلّ به جا آوردن آن، گذشته است، مثل آنكه كسى در ركوع شك كند كه حمد را خوانده يا نه;

2. شكّ بعد از سلام نماز;

3. شكّ بعد از گذشتن وقت نماز;

4. شكّ كثيرالشّك يعنى كسى كه زياد شك مى كند;

5. شك امام در شماره ركعتهاى نماز در صورتى كه مأموم، شماره آنها را بداند و همچنين شكّ مأموم، در صورتى كه امام شماره ركعتهاى نماز را بداند;

6. شكّ در نماز مستحبّى.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1143)شكهايى كه نماز را باطل مى كنند، از اين قراراند:

1. شك در شماره ركعتهاى نماز دو ركعتى، مثل نماز صبح و نماز مسافر; ولى شك در شماره ركعتهاى نماز مستحبّ دو ركعتى و بعضى از نمازهاى احتياط، نماز را باطل نمى كند;

2. شك در شماره ركعتهاى نماز سه ركعتى;

3. اگر در نماز چهار ركعتى شك كند كه يك ركعت خوانده يا بيشتر;

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

شكّيات نماز، 23 قسم است: هشت قِسم آن شكهايى است كه نماز را باطل مى كند، و به شش قسم آن نبايد اعتنا كرد، و نُه قسم ديگر آن صحيح است.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

(مسئله 1137)شكستن نماز واجب از روى اختيار، حرام است; ولى براى حفظ مال و جلوگيرى از ضرر مالى يا بدنى، مانعى ندارد.

(مسئله 1138)اگر حفظ جان خود انسان يا كسى كه حفظ جان او واجب است يا حفظ مالى كه نگهدارى آن واجب مى باشد، بدون شكستن نماز ممكن نباشد، بايد نماز را بشكند; ولى شكستن نماز براى مالى كه اهميت ندارد، مكروه است.

(مسئله 1139)اگر نمازگزار در وسعت وقت مشغول نماز خواندن شود و طلبكار طلب خود را از او مطالبه كند، چنانچه بتواند در بين نماز طلب او را بدهد، بايد در همان حال بپردازد; و اگر بدون شكستن نماز، دادن طلب او ممكن نيست، بايد نمازش را بشكند و طلب او را بدهد، بعد نمازش را بخواند.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1135)در هنگام نماز، مكروه است نمازگزار صورت را كمى به طرف راست يا چپ برگرداند و چشمها را ببندد، يا به طرف راست و چپ بگرداند و با ريش و دست خود بازى كند و انگشتها را داخل هم نمايد و آب دهان بيندازد و به خطّ قرآن يا كتاب يا خطّ انگشترى نگاه كند، همچنين است موقع خواندن حمد و سوره و گفتن ذكر، براى شنيدن حرف كسى ساكت شود; بلكه هر كارى كه خضوع و خشوع را از بين ببرد، مكروه است.

(مسئله 1136)موقعى كه انسان خوابش مى آيد و نيز موقع خوددارى كردن از بول و غائط، مكروه است نماز بخواند، و همچنين پوشيدن جوراب تنگ كه پا را فشار دهد در نماز مكروه است.^[8]

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

(مسئله 1104)دوازده چيز نماز را باطل مى كند و آنها را «مبطلات نماز» مى گويند:

اول، آنكه در بين نماز، يكى از شرطهاى آن از بين برود; مثلا نمازگزار در بين نماز بفهمد كه مكانش غصبى است;

دوم، آنكه در بين نماز، عمداً يا سهواً يا از روى ناچارى، چيزى كه وضو يا غسل را باطل مى كند، پيش آيد، مثلا بول از او بيرون آيد; ولى كسى كه نمى تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى كند، اگر در بين نماز، بول يا غائط از او خارج شود، چنانچه به دستورى كه در احكام وضو گفته شد، عمل نمايد، نمازش باطل نمى شود و نيز اگر در بين نماز، از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتى كه به دستور استحاضه عمل كرده باشد، نمازش صحيح است;

(مسئله 1105)كسى كه بى اختيار خوابش برده، اگر نداند كه در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن، بنا بر احتياط واجب بايد نمازش را دوباره بخواند; ولى اگر تمام شدن نماز را بداند و شك كند كه خواب در بين نماز بوده يا بعد، نمازش صحيح است.

(مسئله 1106)اگر كسى بداند به اختيار خودش خوابيده و شك كند كه بعد از نماز بوده يا در بين نماز يادش رفته كه مشغول نماز است و خوابيده، نمازش صحيح است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1100)مستحبّ است انسان بعد از نماز، مقدارى مشغول خواندن تعقيب شود يعنى ذكر و دعا بخواند; و بهتر است پيش از آنكه از جاى خود حركت كند و وضو يا غسل و يا تيمّم او باطل شود، رو به قبله تعقيب را بخواند و لازم نيست تعقيب به عربى باشد; ولى بهتر است چيزهايى را كه در كتابهاى دعا دستور داده اند بخواند، و از تعقيبهايى كه خيلى سفارش شده است، تسبيح حضرت زهرا (عليها السلام) است كه بايد به اين ترتيب گفته شود: سى و چهار مرتبه «الله اكبر»، بعد سى و سه مرتبه «الحمدلله» و بعد از آن سى و سه مرتبه «سبحان الله» .

(مسئله 1101)مستحبّ است بعد از نماز، سجده شكر نمايد و همين قدر كه پيشانى را به قصد شكر بر زمين بگذارد، كافى است; ولى بهتراست صد مرتبه يا سه مرتبه يا يك مرتبه، «شُكْراً لِلّهِ» يا «شُكْراً» يا «عَفْواً» بگويد; همچنين مستحبّ است هر وقت نعمتى به انسان مى رسد يا بلايى از او دور مى شود، سجده شكر به جا آورد.

1. ترجمه سوره حمد «بسم الله الرحمن الرحيم».

«ابتدا مى كنم به نام خداوندى كه در دنيا بر مؤمن و كافر رحم مى كند، و در آخرت، بر مؤمن رحم مى نمايد».

«الحمدلله رب العالمين» .

«ثنا و سپاس، مخصوص خداوندى است كه، پرورش دهنده همه موجودات است».

«الرحمن الرحيم».

«در دنيا بر مؤمن و كافر و در آخرت، بر مؤمن رحم مى كند».

«مالك يوم الدين».

«پادشاه و صاحب اختيار روز قيامت است».

«اياك نعبد و اياك نستعين » .

«فقط تو را عبادت مى كنيم و فقط از تو كمك مى خواهيم».

«اهدنا الصراط المستقيم».

«هدايت كن ما را به راه راست كه آن، دين اسلام است».

«صراط الذين انعمت عليهم ».

«به راه كسانى كه به آنان نعمت دادى ـ كه آنان پيامبران و جانشينان آنان هستند ـ ».

«غير المغضوب عليهم و لاالضّالّين».

«نه به راه كسانى كه غضب كرده اى بر ايشان، و نه آن كسانى كه گمراهند».

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1095)در تمام نمازهاى واجب و مستحب، پيش از ركوع ركعت دوم، مستحبّ است كه نمازگزار «قنوت» بخواند، و در نماز «وتر»، با آنكه يك ركعت است، خواندن قنوت پيش از ركوع، مستحب است. «نماز جمعه» نيز در هر ركعت، يك قنوت دارد و «نماز آيات» پنج قنوت، «نماز عيد فطر و قربان» در ركعت اول، پنج قنوت، و در ركعت دوم، چهار قنوت دارند.

(مسئله 1096)اگر نمازگزار بخواهد قنوت بخواند، به احتياط واجب بايد دستها را بلند كند و مستحبّ است دستها را تا مقابل صورت بلند نمايد و كف دستها را رو به آسمان قرار دهد، و به قصد رجا، انگشتان دستها را به جز ابهام به هم بچسباند و هر دو كف دستها را پهلوى هم متصل به هم قرار دهد و نگاهش هنگام قنوت به كف دستهايش باشد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1071)در هريك از چهار سوره «سجده»، «فُصّلت»، «نجم» و «علق»، يك آيه سجده است كه اگر انسان بخواند يا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آيه، بايد فوراً سجده كند و اگر فراموش كرد، هر وقت يادش آمد، بايد سجده نمايد.

(مسئله 1072)اگر انسان موقعى كه آيه سجده را مى خواند، از ديگرى هم بشنود، چنانچه گوش داده، دو سجده نمايد و اگر به گوشش خورده، يك سجده كافى است.

(مسئله 1073)در غير از نماز، اگر در حال سجده آيه سجده را بخواند يا به آن گوش بدهد، بايد سر از سجده بردارد و دوباره سجده كند.

(مسئله 1074)اگر آيه سجده را از كسى كه قصد خواندن قرآن ندارد، بشنود، يا از طريق راديو يا نوار آيه سجده را بشنود، لازم نيست سجده نمايد; ولى اگر از وسيله اى مثل بلندگو كه صداى خود انسان را مى رساند بشنود، واجب است سجده كند.

(مسئله 1075)در سجده واجب قرآن، نمى توان بر چيزهاى خوراكى و پوشاكى سجده كرد; ولى ساير شرايط سجده را كه در نماز است، لازم نيست مراعات كنند.

(مسئله 1076)در سجده واجب قرآن، بايد طورى عمل كند كه بگويند سجده كرد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1069) در سجده، چند چيز مستحب است:

1. كسى كه ايستاده نماز مى خواند بعد از آنكه سر از ركوع برداشت و كاملا ايستاد و كسى كه نشسته نماز مى خواند، بعد از آنكه كاملا نشست، براى رفتن به سجده تكبير بگويد;

2. موقعى كه مرد مى خواهد به سجده برود، اول دستها را و زن اول زانوها را به زمين بگذارد;

3. بينى را به مهر يا چيزى كه سجده بر آن صحيح است بگذارد;

4. در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد، به طورى كه سر آنها رو به قبله باشد;

5. در سجده دعا كند و از خدا حاجت بخواهد و اين دعا را بخواند:

«يا خَيْرَ الْمَسئُولين وَ يا خَيْرَ الْمُعْطِينَ اُرْزُقْنِى وَ اَرْزُقْ عَيالى مِنْ فَضْلِكَ فَاِنَّكَ ذُوالفَضْلِ الْعَظيمِ»; يعنى اى بهترين كسى كه از او سؤال مى كنند و اى بهترين عطا كنندگان، روزى بده به من و عيال من از فضل خودت، پس به درستى كه تو داراى فضل بزرگى;

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 1054)بايد بر زمين و چيزهاى غيرخوراكى اى كه از زمين مى رويد، مانند چوب و برگ درخت، سجده كرد و سجده برچيزهاى خوراكى و پوشاكى، صحيح نيست و نيز سجده كردن برچيزهاى معدنى، مانند طلا و نقره و عقيق و فيروزه باطل است; امّا سجده كردن بر سنگهاى معدنى، مانند سنگ مرمر و سنگهاى سياه، اشكال ندارد.

(مسئله 1055)احتياط واجب آن است كه بر برگ درخت مو ـ اگر تازه باشد ـ سجده نكنند.

(مسئله 1056)سجده بر چيزهايى كه از زمين مى رويد و خوراك حيوان است ـ مثل علف و كاه ـ صحيح است.

(مسئله 1057)سجده بر گُلهايى كه خوراكى نيستند، صحيح است; ولى سجده بر داروهاى خوراكى كه از زمين مى رويد ـ مانند گُل بنفشه و گُل گاو زبان ـ صحيح نيست.

(مسئله 1058)سجده بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است و در شهرهاى ديگر معمول نيست و نيز سجده بر ميوه نارس، صحيح نيست.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

واجبات نماز يازده چيز است:

1. نيّت;

2. قيام (ايستادن);

3. تكبيرة الاحرام، يعنى گفتن «اللّه اكبر» در اول نماز;

4. ركوع;

5. سجود;

6. قرائت;

7. ذِكر;

8. تشهّد;

9. سلام;

10. ترتيب;

11. موالات، (پى در پى بودن اجزاى نماز).

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

«اَللّهُ اَكْبَرُ».

«خداى تعالى بزرگتر از آن است كه او را وصف كنند».

«اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اَللّهُ».

«شهادت مى دهم غير از خدايى كه يكتا و بى همتاست، خداى ديگرى ] سزاوار پرستش [ نيست».

«اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهُ».

«شهادت مى دهم كه حضرت محمّد بن عبداللّه (صلى الله عليه وآله) پيامبر و فرستاده خداست».

«اَشْهَدُ اَنَّ عَلِيّاً اميرُ المؤمنين و وَلِىُّ اللّهِ».

«شهادت مى دهم كه على (عليه السلام) امير مؤمنان و ولىّ خدا ] برهمه خلق [ است».

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

( مسئله 897 ) براى مرد و زن مستحبّ است كه پيش از نمازهاى يوميه، اذان و اقامه بگويند; ولى در نماز عيد فطر و قربان و نماز باران و در نمازهاى واجب ديگر اگر به جماعت خوانده شود، مستحبّ است كه سه مرتبه بگويند «اَلصَّلاة» و در نماز ميّت ونمازهاى واجب ديگر اگر فرادا خوانده شود، سه مرتبه «اَلصَّلاة» را به قصد رجا بگويند.

( مسئله 898 ) مستحبّ است در روز اولى كه بچه به دنيا مى آيد يا پيش از آنكه بند نافش بيفتد، درگوش راست او «اذان» و درگوش چپش «اقامه» بگويند.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 881) نجس كردن زمين و سقف و بام و طرف داخل ديوار مسجد، حرام است و هركس بفهمد كه نجس شده است، بايد فوراً نجاست آن را برطرف كند; و احتياط واجب آن است كه طرف بيرون ديوار مسجد را هم نجس نكنند، و اگر نجس شود، نجاستش را برطرف نمايند، مگر آنكه واقف، آن را جزء مسجد قرار نداده باشد.

(مسئله 882) اگر انسان نتواند مسجد را تطهير نمايد، يا كمك لازم داشته باشد و پيدا نكند، تطهير مسجد بر او واجب نيست، ولى اگر بى احترامى به مسجد باشد، بنا بر احتياط واجب، بايد به كسى كه مى تواند تطهير كند اطّلاع دهد.

(مسئله 883) اگر جايى از مسجد نجس شود كه تطهير آن بدون كندن يا خراب كردن ممكن نيست بايد آنجا را بكنند يا اگر خرابى زياد لازم نمى آيد خراب نمايند، و هزينه پركردن چاله و تعمير خرابى بركسى است كه مسجد را نجس كرده است و بر اشخاصى كه براى تطهير مسجد جايى از آن را كنده اند، يا قسمتى از آن را خراب نمودند، پركردن جايى كه كنده اند، وساختن جايى كه خراب كرده اند، واجب نيست; ولى اگر كسى كه نجس كرده بكند يا خراب كند، در صورت امكان بايد پركند و تعمير نمايد.

(مسئله 884) اگر مسجدى را غصب كنند و به جاى آن خانه ومانند آن بسازند يا تخريب كرده و جزء خيابان و كوچه نمايند كه ديگر به آن مسجد نگويند، گرچه ترتيب احكام مسجد بر آنها، مطابق با احتياط مستحب است، به جهت آنكه گفته مى شود زمين مسجد به هيچ قيمت از مسجديّت نمى افتد; ليكن اقوى، خروج آن از مسجديّت و بودن آن مثل بقيّه خيابانها و كوچه هاست و با هم تفاوتى ندارند و با تغيير عنوان، احكام مسجديّت از بين مى رود و عرفاً مسجد از بين رفته تلقّى مى شود; به علاوه كه بقاى عنوان مسجد، بى اثر است، پس اعتبارش هم غير صحيح است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 879) نماز خواندن در چند جا مكروه است از آن جمله:

حمام; زمين نمكزار; مقابل انسان ديگر; مقابل درى كه باز است; در جاده و خيابان وكوچه، اگر براى كسانى كه عبور مى كنند، زحمت نباشد، و چنانچه زحمت باشد، حرام است، ولى نماز باطل نيست; مقابل آتش و چراغ; در آشپزخانه و هر جا كه كوره آتش باشد; مقابل چاه و چاله اى كه محلِ بول باشد; رو به روى عكس و مجسمه چيزى كه روح دارد، مگر آنكه روى آن پرده بكشند و يا آنكه بودن آن عكس از حيث ترويج مذهب و يا يادآورى شهدا و مانند آنها كراهت و كمى ثواب نماز را جبران كند; در اتاقى كه جُنُب در آن باشد; در جايى كه عكس باشد، اگرچه رو به روى نمازگزار نباشد; مقابل قبر; روى قبر; بين دو قبر; و نيز در قبرستان.

(مسئله 880) كسى كه در محلّ عبور مردم نماز مى خواند، يا كسى رو به روى اوست، مستحبّ است جلوى خود چيزى بگذارد و اگر چوب يا ريسمانى هم باشد، كافى است.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

مكان نمازگزار داراى پنج شرط است:

شرط اول، آنكه مباح باشد; پس كسى كه در ملك غصبى نماز مى خواند، اگرچه روى فرش و تخت و مانند اينها باشد، نمازش باطل است; ولى نماز خواندن در زير سقف يا خيمه غصبى مانعى ندارد;

(مسئله 851) نمازخواندن درملكى كه منفعت آن، مال ديگرى است بدون اجازه كسى كه منفعت ملك، مال اوست، باطل است، مثلا در خانه اجاره اى اگر صاحبخانه يا ديگرى بدون اجازه كسى كه آن خانه را اجاره كرده، نماز بخواند، نمازش باطل است; همچنين است اگر درملكى كه ديگرى در آن حقّى دارد نماز بخواند، مثلا اگر ميّت وصيّت كرده باشد كه يك سوم دارايى او را به مصرفى برسانند، تا وقتى يك سوم را جدا نكنند، نمى توان در ملك او نماز خواند.

(مسئله 852) كسى كه در مسجد نشسته اگر ديگرى جاى او را غصب كند و در آنجا نماز بخواند، بايد دوباره نمازش را در محلّ ديگرى بخواند.

(مسئله 853) اگر نمازگزار در جايى كه نمى داند غصبى است نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، يا در جايى كه غصبى بودن آن را فراموش كرده نماز بخواند و بعد از نماز يادش بيايد، نمازش صحيح است، گرچه خودش آن را غصب كرده باشد.

(مسئله 854) اگر كسى بداند جايى غصبى است و جاهل مقصّر باشد كه درجاى غصبى نماز باطل است و در آنجا نماز بخواند، نمازش باطل است.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

(مسئله 849) چند چيز در لباس نمازگزار مستحب است از آن جمله: عمامه با تحت الحنك; پوشيدن عبا و لباس سفيد و پاكيزه ترين لباسها; استعمال بوى خوش و دست كردن انگشتر عقيق.

چيزهايى كه درلباس نمازگزار مكروه است (مسئله 850) چند چيز درلباس نمازگزار مكروه است از آن جمله: پوشيدن لباس سياه، چرك، تنگ، لباس شرابخوار، لباس كسى كه از نجاستْ پرهيز نمى كند، لباسى كه نقش صورت دارد; همچنين باز بودن دكمه هاى لباس و دست كردن انگشترى كه نقش صورت دارد.

منبع : رساله توضیح المسائل [منبع الکترونیکی]

(مسئله 832) درسه صورت، اگر بدن يا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است:

اول، آنكه به واسطه زخم يا جراحت يا دُمَلى كه دربدن اوست، لباس يا بدنش به خون آلوده شده باشد;

دوم، آنكه بدن يا لباس او به اندازه كمتر از درهم (كه تقريباً به اندازه يك اشرفى مى شود)، به خون آلوده باشد;

سوم، آنكه ناچار باشد با بدن يا لباس نجس نماز بخواند.

(مسئله 833) در دو صورت اگر فقط لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحيح است:

1. لباسهاى كوچك او مانند جوراب و عرقچين نجس باشد;

2. لباس كسى كه پرستار بچه است، نجس شده باشد. تفصيل اينها در مسائل بعد گفته مى شود.

(مسئله 834) اگر دربدن يا لباس نمازگزار، خون ِ زخم يا جراحت يا دُمَل باشد، چنانچه طورى است كه آب كشيدن بدن يا لباس يا عوض كردن لباس براى بيشتر مردم يا براى خصوص او سخت است، تا وقتى كه زخم يا جراحت يا دُمَل خوب نشده است، مى تواند با آن خون، نماز بخواند; همچنين است اگر عفونتى با خون بيرون آمده يا دارويى كه روى زخم گذاشته اند و نجس شده، در بدن يا لباس او باشد.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید

لباس نمازگزار پنج شرط دارد:

شرط اول :

(مسئله 783) لباس نمازگزار بايد پاك باشد و اگر كسى عمداً با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، نمازش باطل است.

(مسئله 784) كسى كه نمى داند با بدن و لباس نجس، نماز باطل است و مقصّر درندانستن حكم مسئله باشد، اگر با بدن يا لباس نجس، نماز بخواند، نمازش باطل است.

(مسئله 785) اگر كسى به واسطه تقصير در ندانستن مسئله، چيزنجسى را نداند نجس است، مثلا نداند عَرَق شترنجاستخوار، نجس است و با آن نمازبخواند، نمازش باطل است.

(مسئله 786) اگر كسى نداند كه بدن يا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد كه نجس بوده، نماز اوصحيح است، ولى احتياط مستحب آن است كه اگر وقت دارد، دوباره آن نماز را بخواند.

(مسئله 787) اگر انسان فراموش كند كه بدن يا لباسش نجس است و در بين نماز يا بعد ازآن يادش بيايد، بايد نمازش را دوباره بخواند، و اگر وقت گذشته، قضا نمايد.

(مسئله 788) كسى كه در وسعت وقت، مشغول خواندن نماز شده، اگر در بين نماز، بدن يا لباسش نجس شود و پيش از آنكه چيزى از نماز را با نجاست بخواند، متوجه شودكه نجس شده،يا بفهمد كه بدن يا لباس او نجس است و شك كند كه همان وقت نجس شده يا از پيش نجس بوده، درصورتى كه آب كشيدن بدن يا لباس يا عوض كردن لباس يا بيرون آوردن آن، نماز را به هم نمى زند، بايد در بين نماز بدن يا لباسش را آب بكشد يا لباسش را عوض نمايد،يا اگر چيز ديگرى عورت او را پوشانده، لباسش را بيرون آورد و نماز را تمام كند; ولى چنانچه طورى باشد كه اگر بخواهد بدن يا لباسش را آب بكشد يا لباسش را عوض كند يا بيرون آورد، نماز به هم مى خورد و اگر لباس را بيرون آورد برهنه مى شود، بايد نماز را بشكند و با بدن و لباس پاك، نماز بخواند.

برای مشاهده به ادامه مطلب مراجعه فرمایید